Loop nooit vast in een systeem!

Waarom een natuurlijke manier van rijden belangrijk is voor je paard

Een tijdje geleden ontmoette ik tijdens een clinic in Duitsland een amazone met een mooie warmbloedmerrie. Zij was al anderhalf jaar aan het worstelen om een fijne hanteerbare galop te vinden met haar paard en was ten einde raad. Ze vertelde mij dat haar paard bij de galop de rug hol maakte, aan het rennen ging en dat het voor haar zelf zeer oncomfortabel en zelfs beangstigend was.

Ik keek toe hoe zij eerst in grondwerk met haar merrie werkte en daarbij bleek de galop eigenlijk heel fijn en ontspannen. De communicatie was fijn. Ze had een mooie afwikkeling van de galopsprong en kon soepel doorspringen in zowel de linker- als rechtergalop. Zo te zien was de galop misschien wel haar beste gang, dus ik vroeg me af wat er aan de hand was bij het rijden.

Vastgelopen in een systeem! “Ik kan zo niet bewegen!”

In de rijles die later die dag volgde werd de oorzaak heel snel duidelijk: amazone en paard waren vastgelopen in een “systeem”. Letterlijk!

De instructeurs die haar les hadden gegeven gaven slechts les in één “systeem” en hadden niet de behoeften van het paard centraal gezet, maar het systeem zelf. In plaats van een aanpak te kiezen die past bij de natuurlijke eigenschappen en behoeften van dit paard hadden zij – zonder zich hiervan bewust te zijn – gepoogd het paard te modelleren naar het “systeem”. Technieken uit dit systeem werden toegepast zonder acht te slaan op wat dit paard nodig had, ondanks dat de merrie heel duidelijk feedback gaf door haar lichaamstaal.

Kijkend naar de merrie, zelfs nog voordat de galop aan de orde was, voelde ik dat ze op alle mogelijke manier zei “Ik kan zo niet bewegen!”. Ze leek behoorlijk wanhopig en ondanks dat haar amazone dit wel in de gaten had, had ze geen idee hoe ze haar paard kon helpen, anders dan het nog meer toepassen van de technieken uit het “systeem” van haar instructeurs.

De vrijheid om natuurlijk te bewegen

In dit geval werd het paard voortdurend gevraagd om hoofd en hals hoog te dragen en het was wel duidelijk dat ze op die manier niet comfortabel kon bewegen. Ze had niet de vrijheid om haar hals normaal te bewegen. Daardoor blokkeerden haar schouders, rug en achterhand. Door deze blokkades en de onbalans die dat veroorzaakte voelde ze zich bovendien hulpeloos en ongelukkig! Deze manier van rijden had niet alleen negatief effect op haar lichaam maar ook op haar emoties en leervermogen!

Feitelijk bleek er een heel makkelijke en snelle weg uit deze algehele blokkade! Toen ik de amazone uitlegde wat haar paard probeerde te communiceren begreep ze het onmiddellijk. Ze liet haar handen zakken naar een neutrale ontspannen positie en direct liet haar paard de hals langer worden en zakken. De beweging die tevoorschijn kwam was net zo mooi als wat ik had gezien tijdens het grondwerk: soepel, ruim, ritmisch en in balans!

Toen we later naar de galop gingen vroeg ik de amazone om een verlichte zit aan te nemen en de hand ver naar voren op de hals te plaatsen, met een boogje in te teugels. Op deze manier zou het paard alle ruimte hebben voor een natuurlijke galop, zonder dat ze in de weg zou zitten en ook zonder dat ze gauw uit balans zou zijn. Alhoewel het eerste stukje galop wel eventjes wat spannend was ontdekte de merrie al heel snel dat er geen reden was voor spanning en ontstond al snel een mooie ontspannen galop. In de dagen daarna werd het alleen nog maar beter: ze was veel meer relaxed in alle gangen, ze was zacht, soepel en meewerkend, in balans en vanzelf nageeflijk. Het was een enorme verandering en een grote opluchting voor zowel paard als ruiter!

Synchroniseer eerst, ontwikkel later

Wat kunnen we nu leren van deze amazone met haar merrie? Dat het paard het pad van de training moet bepalen en niet andersom! Luisteren naar het paard en opbouwen vanuit wat de natuur aanbiedt is de sleutel!

Dit geval maakte het nog maar eens heel duidelijk hoe belangrijk het is om te starten vanuit een natuurlijke vrij voorwaartse beweging van het paard zelf. Probeer niet om een paard in het keurslijf van een “systeem” te stoppen maar voel en observeer naar wat je paard aan feedback geeft. De basis moet altijd een biomechanica (manier van bewegen) zijn waarbij je paard zich comfortabel, ontspannen en vrij voelt. Wij – als ruiter – moeten ons eerst aanpassen bij die natuurlijke beweging.  Pas als we harmonie hebben kunnen vinden met de beweging die het paard zelf heeft, kunnen we gaan denken aan hoe we de biomechanica van het paard verder kunnen ontwikkelen zodat hij ons op een gezonde manier kan dragen en kan presteren zonder stress of blessures.

Rijd natuurlijk! Je paard verdient het!

Liesbeth Jorna – Sport & Horsemanship United

Wil je op de hoogte blijven van activiteiten en nieuwe artikelen van Sport & Horsemanship United? Meld je dan aan voor de gratis Tips & Updates.